Thursday, February 09, 2023

Παγκόσμια μερα της ελληνικής Γλωσσας

 


Η 9η Φεβρουαρίου, ημέρα μνήμης του εθνικού ποιητή Διονυσίου Σολωμού, έχει καθιερωθεί ως Παγκόσμια Ημέρα Ελληνικής Γλώσσας.


«Τη γλώσσα μού έδωσαν ελληνική το σπίτι φτωχικό στις αμμουδιές του Ομήρου.

Μονάχη έγνοια η γλώσσα μου στις αμμουδιές του Ομήρου»

Οδυσσέας Ελύτης.


Σκοπός του εορτασμού είναι η ευαισθητοποίηση όλων μας για την προώθηση της ελληνικής γλώσσας. 

Η προβολή και ενίσχυση της Ελληνικής Γλώσσας, τόσο στα ελληνικά σχολεία όσο και στην ευρύτερη κοινότητα, αποτελεί σήμερα περισσότερο από ποτέ στόχο ύψιστης προτεραιότητας.

Η αξία της ελληνικής γλώσσας  είναι ανεκτίμητη. 

Πρόκειται για μια γλώσσα που μιλιέται αδιάλειπτα εδώ και 40 αιώνες! 

Είναι η γλώσσα στην οποία μας άφησαν το έργο τους σπουδαίοι φιλόσοφοι, ποιητές και συγγραφείς.

Όμηρος, Πλάτων, Θουκυδίδης, Αισχύλος, Αριστοφάνης, Ιπποκράτης,

 Ευαγγελιστές, Πατέρες της Εκκλησίας και τόσοι άλλοι. 

Είναι η γλώσσα που  διαμόρφωσε την ιστορία του ανθρώπινου πολιτισμού. 

Είναι η πλούσια γλώσσα της λογοτεχνίας και η ακριβής γλώσσα 

της επιστήμης, που εμπλουτίζει τις περισσότερες γλώσσες του πλανήτη και την καθημερινότητα της διεθνούς επικοινωνίας. 


Το να λέει ο Έλληνας ποιητής ακόμη

 σήμερα “ουρανός”, “ήλιος”, “θάλασσα”,

 “άνεμος”, “σελήνη, όπως το έλεγαν η

 Σαπφώ, ο Αρχίλοχος, ο Σωκράτης, 

ο Σοφοκλής, δεν είναι μικρό πράγμα.

 Είναι πολύ σπουδαίο. 

Επικοινωνούμε κάθε στιγμή μιλώντας

 με τις ρίζες μας. 

Τις ρίζες μας που βρίσκονται εκεί…

 στα Αρχαία» – Οδ. Ελύτης.


Κοινή ελληνική γλώσσα που μιλάμε 

και γράφουμε σήμερα οι Έλληνες 

όπου γης είναι η αδιάσπαστη

 μακραίωνη συνέχεια που ως

 «νοητή γραμμή» μάς συνδέει άμεσα

 και άρρηκτα με τις μεγαλύτερες στιγμές τής ελληνικής σκέψης και

 γλώσσας και με τα μεγαλύτερα πετάγματα της σκέψης τού ανθρώπου

 στην οικουμένη. 


Η  ελληνική γλώσσα και ο πολιτισμός 

ο εκφρασμένος σε γλώσσα Ελληνική, 

τα κείμενα τα γραμμένα στα Ελληνικά με το ελληνικό αλφάβητο είναι αυτά 

με τα οποία μας έμαθε, μας γνωρίζει 

και μας ξεχωρίζει όλος ο πολιτισμένος

 κόσμος.

Αυτή είναι η μεγάλη μας κληρονομιά. Αυτό είναι το μεγάλο μας πολιτισμικό κεφάλαιο. 

Αυτό είναι το προνόμιο για το οποίο θα ήταν  περήφανος κάθε λαός τής γης.

Σταδιακά, με το πέρασμα των χρόνων

 και με τις σχέσεις που αναπτύσσονταν

 ανάμεσα στα κράτη, βλέπουμε 

πως η ελληνική γλώσσα άρχισε να επηρεάζει γλώσσες, όπως την αγγλική,

 τη γαλλική, την ιταλική, την τουρκική,

 τη γερμανική, την ισπανική σε όλους

 τους τομείς, όπως το θέατρο, 

η τεχνολογία, η ιατρική κ.τ.λ., αλλά 

και να επηρεάζεται με ανάλογο ρυθμό.

Η επίδρασή της στις άλλες γλώσσες  φαίνεται σε κάποια χαρακτηριστικά παραδείγματα:

αγγλ. history < ιστορία < ἵστωρ < οἶδα (=γνωρίζω)

γερμ. geographie < γεωγραφία < γέω - < γῆ + γράφω

ισπ. psicologia < ψυχολογία < ψυχή + λόγος < λέγω

αγγλ. demography < δημογραφία < δῆμος + γράφω

αγγλ. epidemiology < επιδημιολογία < ἐπί + δῆμος + λόγος < λέγω

αγγλ. pandemic < πανδημία < πᾶν + δῆμος

αγγλ. lymphaden < λεμφαδένας < λέμφος (=σωματικό υγρό) + ἀδὴν

γαλλ. mélodrame < μελόδραμα < μέλος + δρᾶμα < δράω/-ῶ

αγγλ. telepathy < τηλεπάθεια < τῆλε + πάθος < πάσχω

αγγλ. hydrogen < υδρογόνο < ὕδωρ + γόνος < γίγνομαι

γαλλ. agoraphobie < αγοραφοβία < αγορά + φόβος

Η ελληνική γλώσσα  επηρέασε  όμως πολλά ιστορικά πρόσωπα που οι εκφράσεις  θαυμασμού για τον ελληνικό πολιτισμό έμειναν στην ιστορία. 

Τι είπαν, όμως, σημαντικές μορφές

 των γραμμάτων, των τεχνών και 

του πολιτικού γίγνεσθαι για την

 ελληνική γλώσσα, διαχρονικά! 

💢Εάν οι θεοί μιλούν, τότε σίγουρα χρησιμοποιούν τη γλώσσα των Ελλήνων». 

– Μάρκος Τύλλιος Κικέρων (Ρωμαίος πολιτικός, ρήτορας, δικηγόρος και φιλόσοφος)

 💢«Είθε η Ελληνική Γλώσσα να γίνει κοινή όλων των λαών» 

– Βολταίρος (Γάλλος διαφωτιστής)

 💢«Άκουσα στον Άγιο Πέτρο της Ρώμης το Ευαγγέλιο σε όλες τις γλώσσες. Η Ελληνική αντήχησε άστρο λαμπερό μέσα στη νύχτα». 

– Γιόχαν Βόλφγκανγκ φον Γκαίτε (Γερμανός λογοτέχνης)

 💢«Η Ελληνική έχει ομοιογένεια σαν την Γερμανική, είναι όμως πιο πλούσια από αυτήν. 

Έχει την σαφήνεια της Γαλλικής, έχει όμως μεγαλύτερη ακριβολογία. 

Είναι πιο ευλύγιστη από την Ιταλική και

 πολύ πιο αρμονική από την Ισπανική.

 Έχει δηλαδή ότι χρειάζεται για να θεωρηθεί η ωραιότερη γλώσσα της Ευρώπης». 

– Κλοντ Φοριέλ (Γάλλος ακαδημαϊκός, ιστορικός και κριτικός)

 💢«[...] Κι αν τυχόν κάπου ανάμεσα στους γαλάζιους διαδρόμους συναντήσω αγγέλους, θα τους μιλήσω Ελληνικά, επειδή δεν ξέρουνε γλώσσες. Μιλάνε μεταξύ τους με μουσική». 

– Νικηφόρος Βρεττάκος (Έλληνας λογοτέχνης)

 💢«Όλοι πρέπει να μάθουν να μιλάνε τα ελληνικά, γιατί μόνο μέσω των ελληνικών θα μπορέσει ο καθένας να κατανοήσει τη γλώσσα του».

 – Ζακλίν ντε Ρομιγί (Γαλλίδα κλασική φιλόλογος και ελληνίστρια)






Ας συλλογιστούμε αν εμείς σαν  Έλληνες έχουμε καταλάβει αυτό

το γλωσσικό θησαυρό.

Γνωρίζουμε την αξία της γλώσσας μας; Την αξιοποιούμε; 

Αγαπάμε τη γλώσσα μας; 

Την σεβόμαστε ως αξία; 

Την μαθαίνουμε στη διαχρονική της διάσταση; 

Την μιλάμε και την γράφουμε με κάποια ποιότητα;

 Αισθανόμαστε υπερήφανοι;

Η «Ημέρα τής Ελληνικής Γλώσσας» είναι, πιστεύω, μια ευκαιρία για συνειδητοποίηση, προβληματισμό και  περισυλλογή σε τέτοια ερωτήματα».