Το γαϊτανάκι είναι ένα αποκριάτικο έθιμο. Ένα χορευτικό παιχνίδι, με το οποίο γεμίζουν χρώματα και γέλια οι πλατείες. Κυριαρχεί στα αποκριάτικα έθιμα της χώρας μας, αλλά δεν είναι λίγες οι φορές που θα το συναντήσουμε και σε παιδικά party, κατασκηνώσεις κλπ.
Το γαϊτανάκι αποτελεί παραδοσιακή γιορτή αγροτικών κυρίως περιοχών. Σύμφωνα με την παράδοση συμβολίζει το πνεύμα συναδέλφωσης, αγάπης και ομόνοιας.
Ο παραδοσιακός αυτός χορός, πέρασε στη χώρα μας από τους πρόσφυγες του Πόντου και της Μικράς Ασίας.
Συμβολίζει τον κύκλο της ζωής, από τη χαρά στη λύπη, από το χειμώνα στην άνοιξη, από τη ζωή στο θάνατο, αλλά και το αντίθετο.
Η λέξη “γαϊτανάκι” προέρχεται από την μεσαιωνική λέξη “γαϊτάνιν” που σημαίνει μεταξωτό κορδόνι, κορδέλα.
Πολύχρωμες κορδέλες, δένονται σε κεντρικό κοντάρι.
Οι συμμετέχοντες στο παιχνίδι/ χορευτές πλέκουν χορεύοντας με συγκεκριμένες κινήσεις γύρω από το στύλο, το γαϊτανάκι. Με τον χορό τους φτιάχνουν μια πολύχρωμη πλεξούδα από κορδέλες.
Σύμφωνα με την παράδοση, για το γαϊτανάκι χρειάζονται 13 άτομα. Ένας κρατάει το στύλο στο κέντρο. Από το στύλο κρέμονται 12 κορδέλες και κάθε κορδέλα την κρατάει ένας χορευτής.
Οι χορευτές γυρίζουν κυκλικά γύρω από το στύλο. Κατά διαστήματα, αλλάζουν τον τρόπο που κινούνται στον κύκλο τους, και με τα βήματα τους πλέκουν τις κορδέλες σε όμορφες κοτσίδες. Κατά τη διάρκεια του παιχνιδιού, ο κύκλος στενεύει και οι κορδέλες τυλίγονται γύρω από το στύλο. Ο χορός συνεχίζεται μέχρι τη στιγμή που ο στύλος μετατρέπεται σε μια πολύχρωμη πλεξούδα.
Τότε αλλάζει κατεύθυνση ο χορός, ξετυλίγοντας τις κορδέλες από το στύλο.
Τα γαϊτανάκια που στήνονται σε πλατείες την περίοδο της αποκριάς, χορεύονται από πολύ περισσότερους ανθρώπους, με πολύ κέφι και σπανίως ακολουθούνται κάποια χορευτικά βήματα, αλλά παρόλα ταύτα, υπάρχουν βήματα!
Πηγή:https://lucas.com.gr/gaitanaki/
Το γαϊτανάκι
Ελάτε όλοι σας κοντά μας
χέρι με χέρι στο χορό μας,
σαν γαϊτανάκι η καρδιά μας
πλέκει με χρώμα τ’ όνειρό μας.
Κι όπως γυρνάνε οι κορδέλες
έτσι να γύρναγε κι η Γη,
να ‘ταν οι μέρες καραμέλες
και η ζωή ζαχαρωτή!
Μόνο με ειρήνη να κυλούσε
για όλα-όλα τα παιδιά της,
αχ, η ζωή μας να γυρνούσε
σαν γαϊτανάκι της αγάπης!
Κι όπως γυρνάνε οι κορδέλες
έτσι να γύρναγε κι η Γη,
να ‘ταν οι μέρες καραμέλες
και η ζωή ζαχαρωτή!
Ο κόσμος θα ‘ταν τότε αλλιώς
πιο λαμπερός και πιο αγνός,
σαν το δικό μας γαϊτανάκι
και σαν αυτό το τραγουδάκι!
ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ ΠΑΡΑΘΥΡΟ ΣΤΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΤΟΥ ΠΑΙΔΙΟΥ, εκδόσεις Ωρίων (τόμος 2002)
Επιμέλεια βίντεο: Ελένη Λούκαρη Καλαϊτσίδου
Πηγή βίντεο: https://youtu.be/KZPo669n7dE?si=sLvj4BoQzjqTLCkR
Πηγή μουσικής
https://youtu.be/X2QAmFn8QyY?si=6ujlElhuXPF8NGdo
